Với người trẻ mới đi làm hoặc làm công việc bán thời gian, thu nhập thấp thường là rào cản lớn để tiết kiệm. Khi tiền lương chỉ đủ trang trải chi phí sinh hoạt, việc để dành cho tương lai dường như bất khả thi. Nhưng thực tế, dù thu nhập khiêm tốn, bạn vẫn có thể tiết kiệm nếu biết cách quản lý khéo léo. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết để làm chủ tài chính khi ngân sách nhỏ.

Hiểu rõ dòng tiền của bạn

Khi thu nhập thấp, mỗi đồng đều quan trọng. Bước đầu tiên là nắm rõ bạn kiếm được bao nhiêu và tiêu bao nhiêu. Hãy ghi lại thu nhập hàng tháng (lương, tiền làm thêm) và liệt kê chi phí cố định (nhà trọ, điện nước) lẫn biến đổi (ăn uống, đi lại).

Ví dụ, nếu lương bạn là 6 triệu đồng, tiền nhà 2 triệu, ăn uống 2 triệu, đi lại 500.000 đồng và các khoản khác 1 triệu, tổng chi là 5,5 triệu đồng. Như vậy, bạn còn 500.000 đồng để tiết kiệm. Biết con số này giúp bạn lập kế hoạch thay vì tiêu hết mà không hay.

Ưu tiên chi tiêu thiết yếu

Với ngân sách hạn chế, bạn cần phân biệt giữa “nhu cầu” và “mong muốn”. Nhu cầu là những thứ không thể thiếu như nhà ở, thực phẩm, hóa đơn. Mong muốn là cà phê sang chảnh, quần áo mới hay ăn ngoài thường xuyên.

Hãy dành 70-80% thu nhập cho nhu cầu thiết yếu. Với 6 triệu đồng, khoảng 4,5 triệu nên dùng cho sinh hoạt cơ bản. Phần còn lại (1,5 triệu) có thể chia cho sở thích (500.000 đồng) và tiết kiệm (1 triệu đồng). Cắt giảm những khoản không cần thiết là cách đơn giản để tăng số tiền để dành.

Tiết kiệm trước, chi tiêu sau

Nhiều người chờ đến cuối tháng để tiết kiệm phần tiền còn lại, nhưng với thu nhập thấp, cách này thường không hiệu quả vì chẳng còn gì dư. Thay vào đó, hãy trích một khoản cố định ngay khi nhận lương.

Dù chỉ 200.000-300.000 đồng/tháng, hãy gửi vào tài khoản riêng hoặc kênh sinh lời như ngân hàng. Quan trọng là tạo thói quen “trả cho bản thân trước”. Số tiền nhỏ này sẽ tích lũy dần và mang lại kết quả bất ngờ theo thời gian.

Giảm chi phí sinh hoạt hàng ngày

Khi thu nhập thấp, tiết kiệm nằm ở những thay đổi nhỏ trong cuộc sống hàng ngày. Dưới đây là vài mẹo thực tế:

• Tự nấu ăn: Mua thực phẩm theo tuần và nấu tại nhà thay vì ăn ngoài. Một bữa tự nấu chỉ tốn 20.000-30.000 đồng, tiết kiệm 50.000 đồng/ngày so với ăn quán.


• Đi chung xe hoặc dùng phương tiện công cộng: Nếu đi làm xa, rủ bạn bè đi chung để chia tiền xăng, hoặc chọn xe buýt thay vì xe máy.


• Săn ưu đãi: Mua sắm qua ứng dụng có giảm giá, dùng mã khuyến mãi khi thanh toán hóa đơn.

Chỉ cần tiết kiệm 50.000 đồng/ngày, bạn đã có 1,5 triệu đồng sau 1 tháng – một khoản đáng kể với người thu nhập thấp.

Tận dụng lãi suất để tăng trưởng số tiền nhỏ

Dù số tiền tiết kiệm ít, bạn vẫn có thể khiến nó sinh lời nhờ lãi suất. Ngân hàng thường cung cấp lãi suất 4-6%/năm, nhưng nếu gửi 500.000 đồng/tháng với lãi 5%, sau 2 năm bạn chỉ có thêm 600.000 đồng – không quá hấp dẫn.

Thay vào đó, hãy thử các nền tảng trực tuyến như Tikop với lãi suất cao hơn, khoảng 7-8%/năm. Gửi 500.000 đồng/tháng ở mức 7%, sau 2 năm bạn sẽ có hơn 13 triệu đồng, bao gồm 1 triệu đồng tiền lãi – một cách thông minh để tối ưu hóa ngân sách nhỏ.

Tăng thu nhập từ nguồn phụ

Tiết kiệm là quan trọng, nhưng với thu nhập thấp, tăng nguồn tiền vào sẽ giúp bạn thoải mái hơn. Người trẻ có thể tận dụng thời gian rảnh để làm thêm:

• Công việc online: Viết lách, nhập liệu, dịch thuật với mức thu 1-2 triệu/tháng.


• Bán hàng nhỏ: Kinh doanh đồ handmade, đồ ăn vặt cho đồng nghiệp.


• Dạy kèm: Nếu có kỹ năng (ngoại ngữ, nhạc cụ), dạy kèm có thể kiếm 100.000-200.000 đồng/buổi.

Thêm 1 triệu/tháng từ công việc phụ, bạn có thể tăng tiết kiệm lên 1,5 triệu/tháng, đẩy nhanh tiến độ tài chính.

Đặt mục tiêu nhỏ để giữ động lực

Với thu nhập thấp, đừng đặt mục tiêu quá lớn như tiết kiệm 50 triệu trong 1 năm – điều này dễ khiến bạn nản lòng. Thay vào đó, chọn những mốc nhỏ và khả thi:

• Tiết kiệm 3 triệu trong 6 tháng (500.000 đồng/tháng).


• Đạt 10 triệu sau 2 năm (400.000 đồng/tháng với lãi suất).

Mỗi khi đạt mục tiêu, bạn sẽ có thêm động lực để tiếp tục. Hãy hình dung số tiền này là quỹ dự phòng, vốn mua đồ dùng hay tiền học thêm kỹ năng – những thứ nâng cao chất lượng cuộc sống.

Tránh xa nợ tiêu dùng

Khi tiền eo hẹp, vay mượn hoặc trả góp có thể rất cám dỗ, nhưng đây là con đường nhanh nhất khiến bạn kiệt quệ. Lãi suất vay tiêu dùng thường 20-30%/năm, trong khi tiết kiệm chỉ mang lại 5-7%. Một khoản vay 5 triệu đồng có thể biến thành 6-7 triệu sau 1 năm nếu không trả đúng hạn.

Thay vì vay, hãy kiên nhẫn tích lũy. Nếu cần mua đồ, chờ đến khi đủ tiền thay vì trả góp – vừa tiết kiệm lãi, vừa giảm áp lực.

Điều chỉnh khi cần thiết

Cuộc sống không phải lúc nào cũng suôn sẻ, đặc biệt với thu nhập thấp. Nếu chi phí tăng (nhà trọ đắt hơn, ốm đau), hãy giảm phần tiết kiệm tạm thời và tập trung vào sinh hoạt. Khi tình hình ổn định, tăng mức tiết kiệm trở lại để bù đắp.